II. Evrim, Bilim ve Eğitim Sempozyumu

2006 yılında ilki yapılan Evrim, Bilim ve Eğitim sempozyumunun ikincisi geçtiğimiz haftasonu yine Üniversite Konseyleri Derneği’nin çağrısıyla yapıldı. Boğaziçi Üniversitesi, Uçaksavar Kampüsü-Garanti Kültür Merkezi’nde, çok sayıda öğrenci, öğretmen, akademisyen ve evrim meraklılarının katılımıyla gerçekleşen evrim sempozyumuna ilgi büyüktü. Dolu dolu içeriği ile, birçok farklı disiplinden konuşmacıların, evrimi birçok farklı başlıkta ele alması bakımından; tam da “evrimi anlamak, hayatı anlamaktır” sözüne yakışır nitelikte oldu sempozyum doğrusu.

Heyecanla takip ettiğim sempozyumun her dakikası aklımda olsa da, çok yakın bir zamanda sempozyumun tamamını sitesinden (www.evrimsempozyumu.org) izleyebilecek olmanız sebebiyle her bir sunumu değerlendirmeyeceğim. Ama yapılan konuşmaları programın ana başlıkları bağlamında, kısaca ele almak gerekirse; sempozyumun en önemli konuşmalarının günlük yaşamımızdan evrime örnekler ile evrim ve diğer disiplinler kısımlarında yer aldığını düşünüyorum.

ÜKD başkanı Prof. Dr. İzge Günal’ın açılış konuşmasıyla başlayan sempozyum konuyla ilgili oldukça doyurucu konuşmaların yer aldığı evrime giriş ile evrimsel düşüncenin tarihi ve evrim felsefesi oturumuyla devam etti. Sempozyum, katılımın yoğunluğu nedeniyle ilk gün biraz gecikmeyle başlasa da aksamadan devam eden program ve katılımcıların ilgisiyle organizasyon başarıyla ilerledi. İlk günün ikinci yarısındaki günlük yaşamımızda evrim ve evrime örnekler oturumunda konuşmacılar, toplum genetiği, tıp ve ekoloji alanlarında evrimin somut bir şekilde karşımıza çıktığı ve kullanıldığı bilimsel çalışmalarını paylaştılar.

Sempozyumun en ilgi çekici ve ufuk açıcı bölümlerinden biri olduğunu düşündüğüm bölüm ise bir sonraki oturum olan Evrim ve diğer disiplinler oturumu oldu. Bu bölümde Prof. Dr Ayşe Erzan ve Dr. Kerem Cankoçak ile istatistiksel fizik ve astrofizik açılarından bakarak evrimin evrenselliği ve kapsamı hakkında alıştığımız ve belki de sıkıştığımız kavramların dışına çıkarak evrimi algılama şansı yakaladık.

İlk günün son oturumu ise ikinci günün Evrim öğretimi oturumuyla beraber sempozyumun en çarpıcı konuşmalarını içeriyordu demek yanlış olmaz sanırım. Bu oturumda, toplumda evrimin algılanışı ve toplumumuza evrimin anlatılışıyla ilgili oldukça önemli ve şaşırtıcı tespitler yeraldı, bunların nedenleri ve çözümleri üzerinde duruldu. Dünyaca ünlü evrimsel biyolog, “Evrim” isimli ders kitabı Türkçeye de çevrilmiş olan Stony Brook Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Douglas Futuyma da bu oturumda bizlere evrimi neden ve nasıl öğretmemiz ve öğrenmemiz gerektiği konusunda bir sunum yaptı.

Sempozyumun en öğretici bölümlerinden biri olan son oturumda, yine evrimin günlük yaşamımızda her yerde karşımıza çıktığına dikkati çeken çalışmalarıyla konuşmacılar, bizlere evrimsel bakış açısıyla etrafımızda olup bitenleri nasıl daha doğru değerlendirebileceğimizi anlattılar.

Katılımcıların her oturum sonunda gerçekleşen soru-cevap bölümlerinde ve verilen aralarda konuşmacılara soru sorma şansı yakaladıkları, birbirleriyle fikir alışverişinde bulunabildikleri, ilerisi için bağlarını kurdukları ve güçlendirdikleri II. Evrim, Bilim ve Eğitim Sempozyumu sonuç itibarıyla son derece verimli bir toplantı oldu. Sempozyumla ilgili hoş bir ayrıntı da evrim çalışkanlarının ilk kez bir araya gelebilmesiydi.

Sempozyum aracılığı ile evrim kuramını ve bilimsel düşünceyi kamuoyuna doğru şekilde tanıtmayı, toplum-bilim bağının güçlendirilmesini, mevcut önyargıların yıkılmasını ve ülkemizin ilerlemesine ve aydınlanmasına katkı sunmayı amaçlayan bizler sanırım amacımıza büyük ölçüde ulaştık. Bunun gerçekleşmesi için pek çok fedakarlıkta bulunarak aylardır emek veren, karşılaştıkları zorluklar karşısında daha da büyüyen bir kararlılıkla çalışmaya devam eden, bu işe sadece gönül vererek hiç bir karşılık beklemeden ve bu bilinci paylaşmayan hiçbir unsuru dahil etmeden bunu başarabileceğine inanan herkese teşekkür ederim ve başardıkları için de hepsini tebrik ederim.

Son olarak sempozyumun ürünlerinin bu kadarla sınırlı olmayacağının müjdesini vereyim; öncelikle bahsettiğim gibi sunumlara yakın bir zamanda sempozyumun sitesinden ulaşabileceksiniz, anlatımların yer aldığı (bir önceki sempozyumun olduğu gibi) bir kitap da raflarda yerini alacak. Ayrıca bundan sonraki diğer bir önemli basamak ise güz aylarında öğretmenlerimize yönelik evrimi anlamak ve anlatmak odaklı çalıştaylarımızın olması, bu konuyla ilgili gelişmeleri de etkinliğin sitesinden takip edebilirsiniz. Sempozyum düzenleme kurulundan arkadaşlar ve yabancı konuklarla yapılan röportajlarımızın da sitede yayınlanacağı diğer güzel haberlerimiz.

Haber: İstem Fer

Not: Sempozyumun Onur Güngör tarafından çekilen fotoğrafları için buraya tıklayın.