Kökleri çok eskiye uzanan evrim görüşü, ilk defa Charles Darwin tarafından kanıtları ile nesnelleştirildi. 2009 yılında bilim tarihinin bu en önemli olayının 150. yılını kutluyoruz. “Türlerin Kökeni Üzerine” adlı eserini 1859 yılında 50 yaşında iken yayınladığı için 2009 yılı aynı zamanda Darwin’in 200. doğum yılına da denk gelmektedir. Bilim ve insanlığa katkısına atfen, UNESCO 2009 yılını Darwin yılı olarak ilan etti ve çok sayıda bilimsel kuruluş veya organizasyon yılın anlamına uygun aktiviteler organize etti ve etmektedir. Böyle bir yılda en son bilimsel bilgilerle hazırlanmış olan Evrimsel Analiz isimli kitabın yenilenmiş baskısı Türkçeye kazandırıldı. Çeviri ekibi tüm dünyada yaygın bir ilgi gören Evrimsel Analiz’in Türkçe baskısını hazırlamanın meslekleri gereği duydukları sorumluluk ve evrimsel biyoloji araştırma alanının öneminin bilincinde olmanın ürünü olduğunu belirtmektedirler.
Çeviri editörleri kitabın seçilmesinde şu nedenlerin ön plana çıktığını belirtmektedirler. (1) Bilimsel yaklaşım ve kavramların doğru anlaşılamaması Türkiye’de evrimi anlamadaki sıkıntının kaynağı olduğu bir gerçektir. Bu nedenle Türkçe bir evrim kitabının bu sorunu gidermeye yardımcı olacak nitelikte olması gerekir. Evrimsel Analiz kapsamındaki tüm konular analitik bir bilimsel yaklaşım ile sunulmuş ve zengin ampirik verilerle desteklenmiştir. (2) Biyolojik bilimler günümüzün en aktif araştırma alanlarından biridir ve biyolojik bilgiler sürekli olarak yenilenmekte ve artmaktadır. Kitap en son verileri içeren dördüncü baskısı üzerinden Türkçeye çevrilmiştir. (3) Evrimsel Analiz’in ikinci baskısı yedi yıl önce aynı ekip tarafından Türkçe olarak okurlara sunulmuştu. Geçen süre içerisinde alınan geri bildirimler ve ekibin kendi deneyimleri ışığında daha iyi bir kitap sunma fırsatı verdi.
Kitap kapsamı özet olarak aşağıdaki gibidir.
-
Kısım I, Giriş (4 bölüm), evrimin kitaplarda ve sınıfta anlatılanların dışındakilerle ilişkisini göstermekte, klasik ve yeni gelişmelerin karışımı ile evrim gerçeğinin tanımlanmakta, gözlemsel bir süreç olarak doğal seçilimi tanıtmakta ve modern evrimsel ağaçların oluşturulma metotlarını anlatmaktadır.
-
Kısım II, Evrimsel Değişim Mekanizmaları (5 bölüm), Mutasyon, seçilim, göç ve sürüklenmenin nasıl evrimsel değişim oluşturduğunu test ederek modern evrimsel biyolojinin teorik temelini tanımlamaktadır.
-
Kısım III, Adaptasyon (6 bölüm), adaptasyonu çalışmak için bir dizi metodu tanıtmakta ve eşeysel seçilim, akraba seçilimi, yaşam öyküsü evrimi ve Darwinist tıp araştırmalarında ilişkin kapsamlı açıklamalar sunmaktadır.
-
Kısım IV, Yaşam Tarihi (5 bölüm), türleşmenin analizi ile başlamaktadır. Sonra yaşamın kökeni, evrensel filogeni ve çok hücreli canlıların tarihindeki ana olaylarını ele almaktadır. Makroevrimi anlamadaki önemi nedeniyle, Gelişim ve Evrim bölümümüz bu ünitenin bir konusudur. Hem ünite hem de kitap insanın evrimi ile son bulmaktadır.
Scott Freeman ve Jon C. Herron (University of Washington) tarafından hazırlanan Evrimsel Analiz (Evolutionary Analysis)’in Türkçe çevirisinin editörlüğünü Prof. Dr. Battal Çıplak (Akdeniz Üniversitesi), Prof. Dr. Hasan H. Başıbüyük (Cumhuriyet Üniversitesi), Doç. Dr. Süphan Karaytuğ (Mersin Üniversitesi) ve Doç. Dr. İslam Gündüz (Ondokuz Mayıs Üniversitesi) üstlenmiş ve farklı üniversitelerden 12 akademisyen çeviride görev almıştır. Kitap, PALME YAYINCILIK tarafından yayınlanmıştır.
Evrimsel Analiz, bilimsel yöntemin canlı bilimlerdeki olgulara uygulamanın, sınanabilir hipotezler kurmanın ve var olan hipotezleri alandan alana genellemenin güzel örneklerini sunmakta ve canlı bilimlerinin farklı alt disiplinlerince üretilen bilgilerinin nasıl etkin bir şekilde ilişkilendirildiğini ortaya koymaktadır. Evrimsel Analiz sadece canlı bilimciler değil, her entelektüelin yararlanabileceği nitelikte hacimli bilgiler içeren bir eserdir.
Gönderen: Battal Çıplak
evrimcaliskanlari 